Mieke Lateir

Heel graag zetten we Mieke Lateir dit keer in de kijker. Ze is misschien geen echte ‘producent’, maar speelt wel een belangrijke rol in het Biodynamische traject dat De Kollebloem aflegt. Niet alleen is ze onze vaste begeleidster voor de Collegiale toetsing (een voorwaarde voor onze Certificatie als DEMETER bedrijf), ze werkt ook voor “Bingenheimer Saadgut AG”, waar een groot deel van onze groentezaden hun oorsprong vinden en tot de smakelijke groenten groeien die wij oogsten.

Biodynamisch? Mieke.

Als wij denken aan Biodynamisch, denken wij aan Mieke en omgekeerd ook!
Het is alsof ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, en toch is dat niet zo vanzelfsprekend blijkt al snel uit ons gesprek.
Mieke groeide op in een restaurant, haar zus is zo bvb de 4e generatie restauranthouders. Haar bewondering  voor vakmanschap met de trots en verbinding  voor wat men doet in de setting van een klein familiebedrijf, dat kreeg ze alvast met de paplepel mee. Daarnaast is het haar grote gevoeligheid voor de wereld, de aarde, het milieu die Mieke al haar hele leven stuwt. Ze studeerde Bio-ingenieur om voor de aarde iets te kunnen betekenen, maar raakte dan het spoor wat bijster. Toch was haar snel duidelijk dat landbouw echt wel een essentiële rol speelt in hoe het met de aarde loopt en van daaruit volgde ze de “Landwijzer- opleiding” tot bioboer(in). Daar waar deze opleiding die zich volledig op de Biodynamische principes richt, voelde ze echter geen speciale connectie met het Biodynamische verhaal, alsof het wat te vroeg op haar pad kwam.
 
Het sociale trok meer aan haar. En dus is haar vorige werkgeschiedenis  als vrijwilliger bij “Oxfam Wereldwinkels” en 10 jaar werkervaring bij “Vredeseilanden” een logisch gevolg daarvan. Via haar werkervaring werd haar fascinatie voor het kleinschalige boerenvak steeds groter. De schoonheid ervan die zich o.a. uitte in de sociale verbindingen onderling en die van de boer met het land raakten haar diep.
Desondanks was het het verhaal van de politiek rond de zaadsector die haar ‘triggerde’, toen ze hiermee in aanraking kwam via haar werk bij Vredeseilanden. Het monopolie en de verwoestende onomkeerbare invloed van ggo’s stuwde haar verder in haar streven iets te kunnen betekenen voor de aarde. Het was alsof Mieke gedurende haar leven steeds meer de schoonheid mocht ervaren van hoe alles zo dicht met elkaar verweven en verbonden is. Net dat werd niet in rekening gebracht werd bij deze grote spelers.
Voor de huidige wetenschap is wat zichtbaar is waar, wat niet zichtbaar is niet en dat klopte naar haar aanvoelen niet. Alsof ze enkel bevestiging zoeken in wat al vaststaat, maar te weinig open staan voor het nieuwe.
Dit brengt ons tot het punt waar Mieke nu staat. Zij werkt ondertussen voor “Bingenheimer Saatgut AG”, een kleine vennootschap die Biologische (en Biodynamische) zaadteelt wil stimuleren. Het geluk hier deel van te mogen uitmaken, maakt haar nog steeds dankbaar en gelukkig.

Bingenheimer

“Bingenheimer Saatgut AG” is eigenlijk een organisatie die ontstaan is uit de kleine groep zaadveredelaars die samen “Kultursaat” vormen. Een 30-tal jaar geleden werd “Kultursaat” opgericht vanuit de bezorgdheid dat we aan een hoog tempo onze diversiteit aan zaden ( en dan voornamelijk groentezaden) aan het verliezen zijn door het monopolie van grote zaadcompagniën. Zij produceren vele hybride zaden die lang niet zo sterk zijn als de zaadvaste rassen.

De diversiteit van onze (groente)zaden is nochtans prioritair om veranderende omstandigheden (zoals het klimaat) aan te kunnen. Enkele proeven staafden bvb die bezorgdheid. Zo is er (zelfs in de Bio-sector) het  hybridewortelzaad “nerac” dat zowat overal te vinden is, maar  zichzelf niet onder biologische teeltomstandigheden kan vermeerderen. Het is gewoon niet sterk genoeg.

Zo ging “Kultursaat” een eigen selectie (groenten)zaden selecteren waarbij de essentiële  vraag niet is: Wat vraagt de mens? Maar: Wat vraagt de plant? Als we naar de mens luisteren, moet het er allemaal hetzelfde uitzien en op het zelfde moment rijp zijn en groot en mooi zijn en zoet, … enz.
Maar door naar de eigenheid van de plant te zoeken en binnen die grenzen te gaan selecteren, op een natuurlijke manier, niet in een labo, maar op het land zelf, komt terug de schoonheid van het vakmanschap naar boven. Een vakmanschap dat zich uit in de verbinding vanuit verdieping met het wezenlijke. Een vakmanschap dat zich siert omdat het zich geen God waant, maar nederig kijkt naar wat binnen de grenzen van de plant kan en die dus in zijn kracht laat.
Het is moeilijk te verwoorden omdat het iets is dat in het gevoel ligt, maar als je feeling krijgt voor het natuurlijke ritme, komen er antwoorden. En dan is ook snel duidelijk dat je met ggo’s en hybrides tegen dat ritme in gaat en dit eigenlijk geen toekomst heeft.

Gevoel staven

Langzaamaan ontstaan er meer middelen en zijn er objectieve metingen die dit ‘gevoel’ steeds meer staven. Zo bestaat er iets zoals de BRIX-waarde. Dit is een maat voor droge stof. Een aantal jaar geleden bleek uit een proef van het Louis Bolk Instituut dat de zaadvaste wortelrassen in de proef veel kleiner in gewicht en opbrengst waren, maar wel evenveel ‘droge stof’ (of effectieve voedingswaarde) bevatten als de hybridewortel.   
Kort gezegd kan je stellen dat deze proef bewees dat je meer kilo’s hybridewortel kan verkopen, maar dat de inhoud vooral water is. Het probleem is echter dat de boer betaald wordt per kilo en dit dus een onhoudbare situatie wordt. Dringend tijd dus om het aspect ‘kwaliteit’ anders te gaan bekijken en ons af te vragen wat we eigenlijk eten?!

Kultursaat

“Kultursaat” houdt zich bezig met het ontwikkelen van nieuwe (groente)rassen en houdt ook enkele oude rassen in stand met zo’n 25 veredelaars. Dit was echter een organisatie die geen vermarkting wou en eerder via ruilhandel werkte. Om hun doelen zuiver te houden besloten ze voor de vermarkting van de zaden de organisatie “Bingenheimer Saatut AG” op te richten. Zo kon Bingenheimer zich meer richten naar de vraag van de klant en konden de veredelaars binnen “Kultursaat” blijven luisteren naar het belang van de plant.
Daar waar “Kultursaat” rassen ontwikkelt, gaat “Bingenheimer Saatgut AG” ze vermeerderen. Hiervoor werken zij samen met boeren, die de zaden voor hen zaaien en opkweken. Sinds kort kunnen we met trots zeggen dat onze Vroente collega’s van De Zonnekouter hier ook een rol inspelen als eersten in België, naast het bio-bloemenbedrijf Fleur Couleur van Lies Couckuyt! De zaden die van deze telers (of vermeerderaars) terugkomen bij Bingenheimer worden dan geselecteerd, gekuist en klaar gemaakt voor vermarkting. In het contact tussen de telers en de verkoop werkt Mieke.
Zij geeft info en advies aan boeren, maar met het team kijken ze ook naar welke zaden goed zijn voor vermarkting (en welke evt nog getest moeten worden).
Bingenheimer is dus best een groot deelnetwerk dat heel intensief communiceert en uitwisselt tussen veredelaars, vermeerderaars en telers over zowel technische, sociale als financiële onderwerpen.

De slogan van de Biodynamische landbouw luidt; “deel van een groter geheel” en laat dat nu net zo duidelijk spelen bij Bingenheimer. Mieke voelt zich dan ook geen verkoper, maar eerder een dienstverlener binnen een ander economisch partnerschap dat de waarden om zich in te zetten voor het groter geheel in zich draagt.

Specifiek de waarden voor meer zaadvaste rassen,

• meer diversiteit in (groente)rassen,
• meer (voedings)kwaliteit,
• meer (of eerder een andere) sociale verbinding.

Haar droom?

Dat het sinds kort ontstane initiatief in Belgie “Vitale rassen vzw” ook mag uitgroeien tot zoiets als “kultursaat”. Wist je trouwens dat onze eigen Antoine hier een vaste waarde in is?
Vroeger had elke rego zijn eigen zaadrassen en vooral rond Mechelen was dat zo. Miekes droom is dat die regionale (groente)rassen steeds meer terug mogen komen. En misschien ook dat iedereen eens mag deelnemen aan de smaakproeven van zaadvaste rassen tegenover de hybride-soorten. Want die Aha-belevenis maakt zintuiglijk te ervaren wat de smaak van leven is.
Ze voelt zich bevoorrecht om via haar job het privilege te hebben om al deze Biodynamische theorieën voor zich zichtbaar en voelbaar te maken doorheen alles op haar pad.

Maar iedereen kan het uiteindelijk ook dichtbij al een beetje aanschouwen in de schoonheid van een zaadje zaaien en van zaad tot zaad laten groeien om dan terug zaaien!
Het wonderlijke hiervan, de enorme gulheid van de plant in zaden is al een mooie stap. En het is niet alleen een wonder voor het oog, maar eveneens van waarde voor de bijen!

Wat onthouden we als essentiële waarden die voor Mieke meteen de meerwaarde van Biodynamisch tegenover louter Biologisch bevatten: verbinding – het wezenlijke – kwaliteit!

Op een andere manier kijken dus vanuit verbinding, in samenhangen en mee op het ritme van de natuur, cultuur.  Op zoek gaan naar het wezenlijke (de eigenheid/identiteit) van alles (planten, dieren, ..) om ons heen. En genieten van die schoonheid die je (niet meteen) ziet.

Wil jij ook in je tuin werken met Biodynamische zaden die deze waarden vertegenwoordigen en nog de echte vitaliteit van het leven bevatten?
Wij verkopen een groot deel van het zadengamma van “Bingenheimer saatgut AG” in onze winkel.
En binnenkort zal ook het plantgoed assortiment van eigen kweek (volgens diezelfde waarden) steeds groeien in onze winkel!

Vraag gerust naar meer info. Wij vertellen er graag meer over!